Konflikt serologiczny objawia się tym, że organizm ciężarnej kobiety postrzega płód jako coś obcego i bombarduje go przeciwciałami. Kiedy do tego dochodzi i jak temu zapobiegać?
Na czym polega konflikt serologiczny?
Konflikt serologiczny może wystąpić, kiedy krew rodziców ma inny czynnik RH (matki ma czynnik Rh-, natomiast ojca: Rh+). Kiedy nienarodzone dziecko dziedziczy po ojcu antygen D, którego nie posiada matka, organizm ciężarnej traktuje nieznaną mu cząstkę jak obcego intruza. Dlatego też zaczyna wytwarzać przeciwciała i atakuje własne dziecko. Problem pojawia się wtedy, kiedy krew matki zetknie się z krwią płodu, co dzieje się najczęściej podczas poronienia albo porodu – stąd też pierwsza ciąża nie stwarza zwykle większego zagrożenia. Dopiero po 1,5-6 miesiącach od porodu produkowane są silne przeciwciała, które potrafią przeniknąć łożysko i mogą zaatakować czerwone krwinki kolejnego płodu.
Około 85% ludzkiej populacji – a tym samym znaczna większość przyszłych mam – posiada czynnik krwi Rh+, co wyklucza ryzyko wystąpienia konfliktu serologicznego. Lekarz zleca badanie krwi już podczas pierwszej wizyty kobiety w ciąży. Także sam fakt, że czynnik Rh matki jest ujemny, nie świadczy jeszcze o zagrożeniu – jeśli ojciec dziecka także nie posiada antygenu D, nie zachodzi żaden konflikt. Problem pojawia się tylko wtedy, gdy Rh matki jest ujemne, a ojca dodatnie, oraz gdy płód dziedziczy czynnik po ojcu (co ma miejsce w ok. 60% przypadków).
Zapobieganie konfliktowi serologicznemu
Niegdyś konflikt serologiczny mógł wywoływać u płodu żółtaczkę lub groźną anemię, a nawet spowodować jego obumarcie. Dzisiejsza medycyna skupia się na tym, żeby w ogóle nie doprowadzić do powstania konfliktu. Przyszłym matkom o krwi Rh- wstrzyka się immunoglobulinę anty D, który błyskawicznie niszczy wszystkie krwinki płodu, jakie mogłyby spowodować wytworzenie przeciwciał. Taka profilaktyczna metoda jest bardzo skuteczna i działa w 99% przypadków. W Polsce zastrzyk podaje się zwykle raz, po porodzie, co daje skuteczność rzędu 96-98%.
Kiedy mimo wszystko dojdzie do wytworzenia przeciwciał, matka obejmowana jest szczególną opieką lekarską. Lekarz co 2-3 tygodnie przeprowadza badanie USG, wykonywana jest seria dodatkowych badań, a poziom przeciwciał pozostaje pod stałą kontrolą. Przy dużej ilości przeciwciał lekarz może zalecić wcześniejsze zakończenie ciąży i transfuzję krwi u dziecka. Konfliktowa ciąża powinna zostać ukończona w 37. albo 38. tygodniu.
- Jeżeli spodobał Ci się ten artykuł – udostępnij go dalej!
- Na fan page’u na facebooku dzieje się dużo więcej i z dużą dawką humoru. Wpadnij do nas!
- Chcesz porozmawiać z innymi rodzicami? Zapraszamy do zamkniętej grupy na facebooku!
- Jeśli chcesz podzielić się swoją historią, opinią, doświadczeniem na łamach portalu, napisz do nas: kontakt@multirodzice.pl
- Będzie nam miło, jeśli dasz znać znajomym o multiRodzicach. Sharing is caring!
W tekście wdarł się błąd. W drugim akapicie w ostatnim zdaniu: „Problem pojawia się tylko wtedy, gdy Rh matki jest dodatnie, a ojca ujemne, oraz gdy płód dziedziczy czynnik po ojcu (co ma miejsce w ok. 60% przypadków).”
Powinno być RH matki ujemne a ojca dodatnie. Pozdrawiam
Dziękuję! Już poprawione.
Artykuł powstał kilka miesięcy temu, dlatego przydałoby się go zaktualizować o ważną informację – otóż zastrzyk profilaktyczny, stosowany w 28 tc., jest od początku tego roku refundowany w placówkach NFZ 🙂
Dziękujemy za tą cenną dla naszych Czytelników uwagę!
Refundacja to jedno, ale należałoby zaznaczyć, że jest ona realizowała wyłącznie w placówkach NFZ – w aptekach wciąż obowiązują płatne recepty. Warto mieć to na uwadze. O samej refundacji oraz możliwości zastosowania zastrzyku w 28 tc. powinien poinformować lekarz prowadzący.
Dziękuję, Aleksandra za tą informację!